Girişimciye tavsiyeler

HANSIN DOĞAN KİMDİR ?

Hansın Doğan halen UNDP’de özel sektör ve kalkınma alanında kıdemli yönetici olarak görev yapmaktadır. Özel sektörde sürdürülebilirlik ve kurumsal sosyal sorumluluk bilincinin yaygınlaşması için çeşitli çalışmalar yürütmektedir. Türkiye’de Küresel İlkeler Sözleşmesi Ulusal Ağı’nıkurmuş ve temsilciliğini yürütmüştür. 2005-2015 yılları arasında UNDP İstanbul Ofisi’nin yöneticiliğini yürütmüş, 2012-2014 yılları arasında UNDP Uluslararası Özel Sektör ve Kalkınma Merkezi’nde direktör yardımcısı olarak görevde bulunmuştur. Görevi süresince 50’den fazla özel sektör ve kamu işbirliği projesini hayata geçirmiştir.

Mersin GİŞKAD uzun süredir çalışmalarını takip ettiğimiz,Mersin ve bölgesinde kadınların girişimci potansiyelini ortaya çıkartan çok değerli bir kurum.GİŞKAD,Birleşmiş Milletiler’in çeşitli etkinliklerine aktif katılımları sayrsinde Mersinli iş kadınlarının görüşlerine ulaşmamızı ve çağdaş girişimci kadınların ihtiyaçları hakkında doğrudan fikir sahibi olmamızı sağlamaktadır.GİŞKAD Başkanı Sayın Ayferi Tuğcu’nun özel ricasıyla,daha önce Hürriyet Gazetesi’nde yayınlanmış olan “Girişimciye Tavsiyeler”başlıklı yazımı sizlerle paylaşmaktan şeref duyuyorum.

Girişimciye tavsiyeler

Hansın Doğan

Başarılı bir girişimci olma yolculuğunda bir çok hata ve hayal kırıklığı kaçınılmaz olabiliyor. Bu zor zamanların üstesinden gelebilenler en sonunda doğru fikri doğru şekilde hayata geçiriyor. İyi bir girişimci başarısızlıklarından ders çıkarır, kendini güçlendirir.

Bununla birlikte bazı hatalar baştan ön görülebilecek ve önlem alınabilecek türden ortak hatalardır. İyi bir koçun desteğiyle bunlar baştan bertaraf edilebilir ve girişimcinin hem zaman kazanmasını, hem de doğacak zararlardan kaçınmasını sağlar.

Aşağı yukarı her girişimcinin ayağına dolanan ve huzurunu kaçıran bu hatalardan uzak durmak için dikkat edilmesi gereken bazı öncelikli konuları 10 madde içinde ele almak istedim.

1. Bakmak ve görmek arasında fark vardır. İyi bir girişimci algısını her zaman açık tutmalıdır. Doğada, arkadaş muhabbetlerinde, konferans salonunda, kitaplarda ve filmlerde iş planınızı destekleyecek ve açılım kazandıracak birçok fikir bulunur. İyi bir girişimcinin çevredeki uyarıcılara, olaylara ve nesnelere dikkati yüksek olur ve gördüğü, duyduğu, hissettiği hemen her şeyden işiyle ilgili bir anlam çıkartmaya çalışır.
2. Girişimcilik rekabet oyununu oynamaktır. İyi bir girişimci giderek artan oranda bir rekabet oyununun içinde ister istemez kendini bulacaktır. Rekabetten korkanlar girişimci olamaz. İyi girişimci rekabet oyunundan nefret etmemeyi öğrenir. Hatta bundan zevk alır. Bunun içindir ki “tatlı rekabet” diye bir terim icat edilmiştir. İyi girişimci her zaman tatlı tatlı rekabet eder.
3. Piyasa sizi sürekli en iyisi olmaya zorlar ve bu yolda konfor alanınızdan dışarı çıkartır. Hep daha iyisi olamayan girişimci en büyük hatayı yapıyor demektir ve önceki başarı, nam ve güven duygusu bir anda yerle bir olabilir. Nokia’nın CEO’su firmanın Microsoft’a satışı sırasında yaptığı konuşmada “Yanlış hiçbir şey yapmadık, ama kaybettik” diye bitirdi. Unutmamak lazım ki, yarının trendleri dünün avantajını siler. Yanlış bir şey yapmamak yeterli değildir. Doğru şeyi yapanlar hiçbir şey yapmayanların önüne geçer.
4. Rahat batar. İyi bir girişimci aç kalmayı kendini güvende tutmaya tercih eder. İyi girişimci, kurduğu işten beklentisi oluşana ya da çıkış yapmayı planladığı zamana kadar yaşam kalitesini fazla etkilemeden kazancını ve odağını işine yönlendirir. Bunu yapamayıp kendini konfora boğanların işine olan iştahı kapanır. Bir girişimci en baştan kurmakta olduğu işten beklentisi gerçekleşene kadar gerekirse aç kalmayı en büyük motivasyon olarak görmelidir. Mark Zuckerberg dünyanın en genç dolar milyarderi olmuş olmasına rağmen girişiminde hedeflediği noktaya ulaşana kadar uzun süre mütevazı bir kiralık evde yaşamaya devam etmiştir.
5. Girişimcilikte kısa yol yoktur. Zamanın önüne geçmek imkansızdır. Bazı şeylerin nereye gideceğini baştan bilseniz bile, süreç doğru şekilde işlemelidir. Hedef odaklı olmak gerekse de çoğu zaman sürecin kendisi sonuç kadar önemlidir. Bir dağcı için önemli olan zirvede olmak değil, o dağa nasıl tırmandığıdır. Öyle olmasaydı dağcılar da çok kolay şekilde bir araçla zirveye çıkarlardı.
6. Başkalarını umursayın. Bir girişimci sosyaldir. Süreç içinde mutlaka başkalarıyla etkileşim de vardır. Winston Churchill, plan dokümanlarının çok küçük bir önemi olduğunu, asıl olanın planlama sürecinin kendisi olduğunu söylemiştir. Bir girişimci iyi bir fikre, inovasyona ve hatta finansa sahip olduğunu düşünse de kendini bir ekosistem içine koyamazsa o fikir ne kadar dahiyane olursa olsun başarısız olabilir. Garajdan doğma girişimcilik hikayelerinde eksik anlatılan şey, o girişimcilerin evlerinin garajlarında kapalı kalmadığı, silikon vadisi ve benzeri ekosistemler içinde olduklarıdır.
7. Verimlilik gurusu Tim Ferriss “insan en yakın ilişki içinde bulunduğu 5 kişinin ortalaması kadardır” der. Sizi destekleyecek, fikirleriyle besleyecek, enerjinizi yukarda tutacak kişilerin yanı sıra girişimciliğinize motivasyon sağlayacak ve katkıda bulunacak kişilerle yakın temas içinde olmanızın büyük faydası vardır.
8. Kötü performans saklanacak bir şey değildir. Bir girişimci performansıyla ilgili başkalarının kötü düşünmesinden kaygı duymaz. Girişimcilerin çoğu kötü performanslarını da gururla anlatır, bununla ilgili kitaplar vardır ve zirveler düzenlenmektedir. Bir girişimcinin utanacağı son şey başarısızlıklarıdır. Ayrıca unutmamak gerekir ki, Cem Boyner’in “Başarısız olduk ama ektiğimiz tohumlar çok filiz verdi.” demesi gibi, her başarısızlığın içinde beklenen ya da beklenmeyen bazı etkilere sebep olan bir çaba vardır. Sizin başarısızlık hikayeniz başkasının başarısının tohumu olabilir.
9. Değişimin öncüsü olan kazanır. Farklılık yaratmayan, başkalarının başarısını taklit edenlere girişimci denemez. İyi bir girişimci öncelikle değişimin öncüsü olma rolüne inanır ve bu rolü yerine getirmek için kendinde bir kimlik geliştirir. Steve Jobs hakkında çok şey söylense de onu en ön plana çıkartan vasıf, değişimin ve dönüşümün öncüsü olma konusundaki dirayetli kişiliğidir.
10. Karlılıktan ziyade değere odaklanmak gerekir. Geleneksel tanımıyla şirketler kar amaçlı kurulur ve faaliyet gösterir. Günümüzde başarılı girişim modellerine baktığımızda durum farklılaşıyor. En çok kar yerine yarattığı değere odaklanan yeni girişimlerin piyasada şansı daha yüksek oluyor. Bu iş modelleri büyük firmaların kendini hızla adapte edemediği ve ellerindeki rekabet araçlarıyla küçük girişimciyi yutamadığı alanlar olarak öne çıkıyor ve yeni girişimcilere önü açık fırsatlar sunuyor. Benim VOV Faktörü (Values over Valuations) diye tanımladığım bu tür iş modelleri bir yandan başarı çizgisini yakalarken, bir yandan da toplumsal kazanımlara sebep oluyor, ekonominin dışında kalan nüfusların ihtiyaçlarını gideriyor ve insani kalkınmayı destekliyor.

“Hürriyet Eğitim’in web sayfasında yayınlanan yazıdan”